“Алтарганадаа” эршэмтэй бэлдэнэбди

Буряад Уласай засаг газарай дэргэдэ үнгэргэгдэдэг заншалта брифинг дээрэ байгша оной июлиин 1-3 үдэрнүүдтэ болохо Бүгэдэ Буряадай Уласхоорондын “Алтаргана” нааданай бэлдэлгын ажал тухай мэдээсэгдэбэ.

Соёлой сайд Тимур Цыбиков гурбан үдэрэй туршада үнгэрхэ Ехэ нааданай харалганууд тухай мэдээсээд, тэндэ ажаллаха жюриин гэшүүдтэй танилсуулба.

– Мүнөө ондоо газар нютагуудһаа хэн жюриин гэшүүд болохоб гэжэ эли бэшэ, харин манай Буряад ороноо түлөөлхэ зониие нэрлэһүү. Бүхыдөө зохёохы шэглэлэй 15 харалганууд эмхидхэгдэнхэй. Хабаадаха газар, гүрэн бүхэнһөө нэгэ-нэгэ хүн жюриидэ бүридхэгдэхэ, харин эзэд – хоёр гэшүүдые табина, – гэжэ Тимур Гомбожапович тайлбарилба.

“Буряад хүнэй нэгэ үдэр” гэһэн ёһо заншалай харалганай жюриин түрүүлэгшээр хэлэ бэшэгэй эрдэмэй доктор Людмила Дампилова  шэлэгдээ. Арадай дуунуудай харалганай жюриин түрүүлэгшээр СССР-эй арадай артист Галина Шойдагбаева, Үльгэршэдэй харалганда – Россиин арадай артист Нина Токуренова, «Дангина» харалганда «Краса России в Бурятии» гэһэн Бүхэроссиин ниитын эмхиин захирал Руфина Уюина, “Монгол арадуудай дангина” болоһон Арюна Бубеева гээд ажалаха. Уран урлал, дархашуулай харалганай жюриин түрүүлэгшээр мэдээжэ уран зураашан Даша Намдаков ажаллаха, уран хубсаһанай бүтээлэй харалганда мэдээжэ модельер Зоя Дамбиева, Игорь Сарапулов хоёр хүдэлхэ. “Нангин бууса” гэһэн харалганда Арадай Хуралай депутат Леонид Турбянов болон Буряадай фермернүүдэй эблэлэй түрүүлэгшэ Баир Бальжиров гээд жюриин бүридэлдэ оронхой. Мүнөө үеын буряад дуунуудай харалганда Елена Борохитова Зоригто Тогочиев хоёр ажаллаха. Уран шүлэгэй харалганай жюриин түрүүлэгшэ уран шүлэгшэ Баир Дугаров, эссе-богонихон хөөрөөнүүдэй харалганай жюриие Буряадай арадай поэт, уран зохёолшодой Холбооной түрүүлэгшэ Матвей Чойбонов хүтэлхэ. Баримта фильмнүүдэй харалганда уран зурааша Зоригто Доржиев, найруулагша Олег Юмов гээд ажаллаха, фото-зурагуудай харалганда Вячеслав Урбазаев, Зоригто Дагбаев хоёр жюриидэ оронхой, Номой харалганда эрдэмтэн Сергей Ошоров болон багша Жаргал Бадагаров гэгшэд жюриидэ ажаллаха юм.

– Мүнөө жэлэй “Алтарганын” шэнэ хубилалтанууд гэхэдэ, нэгэдэхи, хоёрдохи, гурбадахи гээд һууринууд байхагүй, харин гурбан түрүү һууринууд тодороод,  илагшад бултал адли харалганай лауреадууд болохо юм, – гэжэ соёлой сайд мэдээсэбэ.

Мүн лэ шангууд тухай хэлэхэдэ, шан 10 мянгаһаа 40 мянга хүрэтэр мүнгэн хэмжээнтэй. “Буряад хүнэй нэгэ үдэр”, “Дангина”, “Нангин бууса”, “Кино”, “Хубсаһанай бүтээлэй” харалгануудта 40 мянган түхэриг шан үгтэхэ, юуб гэхэдэ, эдэ харалгануудта гарза ехэ гарадаг ха юм даа.

– Онсо тэмдэглэмээр юумэн гэхэдэ, илагшадта бултандань танка бүтээлнүүд барюулагдаха. Энэ бүтээл уран гартан Эржена Буинова хэһэн байна. Ивалгын дасанай уран дарханай таһагтай оло дахин зүбшэһэн байнабди. Торгон утаһаар “Ом маа ни бад май хум” гэжэ һиилээтэй, ара таладань хуушан монгол бэшэгээр “Алтаргана” гэжэ, мүн буряадаар “Илагшада” гээд бэшээтэй. Эгээл доронь үлзы бүтээгдэнхэй. Тэрэниие уран дархан Буряад Уласай Гүрэнэй шангай лауреад Юрий Эрдынеев бүтээгээ, – гэжэ Тимур Цыбиков мэдээсэбэ.

Һаеын сагта энэ урай туг Этигэлэй хамбын хүреэндэ арамнайлагдаха юм. Тиигэжэ ехэ үнэ сэнтэй бэлэг Бүгэдэ Буряадай Уласхоорондын ехэ Нааданай Илагша гэһэн үндэр нэрэ зэргэ гэршэлһэн тэмдэг дурасхаалай ехэ һүлдэ боложо үгтэхэ юм.

Шэнэ хубилалтанууд тухай хэлэбэл, “Һэеы гэрэй” харалганай орондо “Нангин бууса” гээд мүнөө үеын хүдөө ажахы эрхилэгшэ айл бүлын амжалтатай байдал харуулһан үзэмжээр һэлгэгдээ. Эстрадна дуунуудай харалган ганса томошуулай дунда үнгэрдэг һаа, мүнөө жэл 16 наһан хүрэтэр багашуул хабаадаха аргатай болоо.

Үшөө нэмэжэ хэлэхэдэ, эдэ бүхы харалгануудые үзэхэ, хараха гэбэл, мүнөөнһөө орохо биледээ худалдан абахада болоно. Һайн шэнэлэлтэ гэбэл, хари гүрэндэшье, хаанашье байһан зон сүлжээ холбооной ашаар билед худалдан абаха аргатай болоо бшуу.

 

Гэрэл зураг дээрэ: Соёлой сайд дурасхаалай шан харуулжа байна.

 

Цырегма САМПИЛОВА

 

Этот же текст на русском языке: http://minkultrb.ru/news/detail.php?SECTION_ID=95&ELEMENT_ID=12934